"Μια λάμψη ο άνθρωπος και αν είδες είδες"
* Η ομιλία του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνη
Σαμαρά, στο ετήσιο μνημόσυνο του Άντη Χατζηκωστή
«Ήρθα μαζί με τη Γεωργία σαν φίλος και τίποτε άλλο... Να δώσω μια σταγόνα δάκρυ και μια σταγόνα βάλσαμο, για ένα φίλο μου, ένα παλληκάρι, έναν Έλληνα.
Δεν μπορώ ακόμα να δεχθώ το θάνατό του. Σαν από στεναγμό Θεού, ένας ίσκιος μεγαλώνει ακόμα μέσα μας και σήμερα και κάθε μέρα: Μέρες χωρίς τον Άντη... Ο κάθε χαμός είναι μια τραγωδία. Ενός νέου, ακόμα περισσότερο.
Ο χαμός, όμως, ενός γιου από χέρι δολοφονικό, γίνεται τραγωδία ανείπωτη για τους δικούς του. Κι όταν ο γιος έχει την ακτινοβολία του Άντη Χατζηκωστή, γίνεται ο χαμός αυτός τραγωδία εθνική.
Γιατί -κι όχι μόνο στην Κύπρο- ο Άντης είχε λόγο και ρόλο σπουδαίο και στις επιχειρήσεις του πατέρα του, αλλά και στις εθνικές εξελίξεις. Παρά τη νιότη του, ακόμα κι εκείνοι που δεν τον γνώρισαν, τον είχαν ακουστά. Γι’ αυτό και οι Έλληνες παντού, σε Κύπρο και Ελλάδα, τον θρήνησαν. Κι όλοι κατάλαβαν -σαν πέρσι τέτοιον καιρό- ότι κάτι φοβερό συνέβη...
Λένε ότι ο θάνατος χωρίζει τους ανθρώπους. Όμως τέτοιος θάνατος τούς ενώνει ταυτόχρονα. Δεν είναι πως συνειδητοποιούμε πρόωρα τη δύναμη της μοίρας. Είναι πως δενόμαστε ακόμα πιο στέρεα με την κοινή μας πορεία. Το κοινό καθήκον. Που κι εκείνος, όπως και οι γονείς του, υπηρέτησε γόνιμα. Και θα ’ταν έτσι έτοιμος αργότερα και για τις πιο ψηλές επάλξεις...
Τον έβλεπες και ήξερες τι παλληκάρι ήταν. Με όλους ίσος. Κι ας ήτανε καλύτερος... Με όλους προσηνής. Κι ας μην το χρειαζόταν... Με όλους πρόσχαρος. Αυτός που θα γευόταν τη μεγαλύτερη πίκρα. Με τον αέρα πάντα του άντρα στην περπατησιά του. Αυτός που μοίρα του ήταν οι πιο άνανδροι να του αφαιρέσουν τη ζωή.
Ένα πνεύμα ανήσυχο
Τον θυμάμαι σπίτι του, εδώ στην Κύπρο, μικρό παλληκάρι το 1993. Τον έζησα έκτοτε αμέτρητες φορές. Αλλά κάθε φορά, πότε μέσα από τις ερωτήσεις του, πότε μέσα από τη ζωηράδα της σκέψης του και πότε, κυρίως, με την προσήλωσή του για κάθε καινούργιο που ερχόταν και που εκείνος ήξερε να υποδεχθεί, έβλεπα ένα πνεύμα ανήσυχο, βουτηγμένο πάντα σε σχέδια για τη ζωή, που ήταν συνάμα απλά, αλλά και τόσο δύσκολα να τα σκεφτεί κανείς. Γιατί είχε ο Άντης εκείνο το εξαίρετο χάρισμα: Να βλέπει τη ζωή σαν μια πρόκληση, ένα δώρο που μοιράζει ευκαιρίες να κάνει ο καθένας εκείνο που καλύτερα μπορεί να γνωρίζει.
Και σε αυτόν τον ανοιχτό ανταγωνισμό της ζωής, είχε ήδη παλέψει, είχε ήδη νικήσει, και ήξερε ότι έτσι γεννιέται η Πρόοδος, ότι αυτός είναι ο σωστός βηματισμός ενός σύγχρονου ονειροπόλου σκαπανέα.
Ονειροπόλου κυρίως. Κι εδώ οι σκέψεις του ακουμπούσαν και την Πολιτική.
Εδώ δένονταν οι προοπτικές του ως επιχειρηματία με τις υποχρεώσεις του ως πατριώτη. Που ξέρει τι θα πει να είναι Κύπριος και Έλληνας. Ελεύθερος αλλά και γνώστης ότι δίπλα μας Ελευθερία δεν υπάρχει. Δίκαιος αλλά και εχθρός εκείνου που αδικεί.
Θυμάμαι, τελευταία φορά που τον είδα, ήταν απόγευμα στο Υπουργείο Πολιτισμού. Ήρθε να μου μιλήσει για μια πρόταση φιλόδοξη, αλλά πλήρως επεξηγημένη, σε μορφή ηλεκτρονική, με λεπτομέρειες που φώτιζαν το βάθος της δουλειάς που είχε κάνει. Αλλά και το κυριότερο: Η πρότασή του, σε αντίθεση με σχεδόν όλες, δεν ήταν για να γίνει άμεσα. Αλλά για μετά από δεκαοκτώ μήνες!
Στ' αυτιά Έλληνα Υπουργού, πρόταση για μετά από δεκαοκτώ μήνες, σπάνια ακούγεται! Όλοι προτείνουν το τώρα, το γρήγορο - Ο Σχεδιασμός, λες και αντιβαίνει την ίδια τη φύση μας…
Ξαφνιάστηκα. Και θυμάμαι ότι είπα μέσα μου: «Έπρεπε να το περιμένω - αυτός είναι κομμένος και ραμμένος από άλλου είδους ύφασμα, σπάνιο, διαφορετικό, με αντοχή μακροπρόθεσμη»!
Να συνεχίσουμε με μεγαλύτερο πείσμα
Με τέτοια ματιά ανέλυε και τα πολιτικά μας πράγματα. Με βαθιά λογική στις εκτιμήσεις του, με κριτική δίκαιη για χειρισμούς λαθεμένους, αλλά και με συναίσθημα έντονο, εκεί που έπρεπε να δώσει μήνυμα ελπίδας και αγώνα.
Όποτε μιλάω στην Κύπρο, η συγκίνησή μου είναι μεγάλη, έτσι κι αλλιώς. Γιατί το ξέρετε, για μένα η Κύπρος είναι αγάπη, είναι πληγή, είναι υποχρέωση, είναι αγώνας.
Σήμερα, όμως, τη συγκίνηση αυτή ενισχύει ο πόνος για μιαν ανθρώπινη Ελπίδα, που δεν υπάρχει πια, και η αίσθηση του απίστευτα άδικου για ένα παλληκάρι σεμνό, έντιμο και δίκαιο. Είναι, λοιπόν, υποχρέωσή μας να συνεχίσουμε με μεγαλύτερο πείσμα αυτό που εκείνος πια δεν μπορεί. Να το συνεχίσουμε με το θάρρος του γενναίου και την ηρεμία του λογικού, όπως εκείνος θα ήθελε.
Θα τιμήσουμε έτσι με τον καλύτερο τρόπο τη μνήμη του.
Θα ανακουφίσουμε έτσι την ψυχή του.
Το οφείλουμε στον πατέρα και τη μάνα του, που έχασαν έναν τέτοιο γιο.
Το οφείλουμε στην οικογένειά του, στη γυναίκα του και στα παιδιά του.
Το οφείλουμε στον Ελληνισμό της Κύπρου, που έχασε τέτοιο παλληκάρι.
Η σημαία που κράταγε, παραμένει όρθια και ανεμίζει.
Το ελεύθερο φρόνημα που εξέφραζε, παραμένει ισχυρό και θερμαίνει τις καρδιές μας.
Όρθιοι και ενωμένοι
Κωστή, Τούλα, Έφη, ξέρω ότι τίποτε δεν μπορεί να απαλύνει τον πόνο σας. Ούτε ο χρόνος που περνάει, ούτε τα λόγια τα δικά μας. Όμως, Κωστή, να ξέρεις, ότι το δικό σου έργο θα συνεχιστεί. Ο αγώνας σου και αγώνας του Άντη, θα συνεχιστεί. Και θα δικαιωθεί. Έτσι θα μας ήθελε κι εκείνος. Κι έτσι θα τιμάμε τη μνήμη του. Κάθε μέρα.
Όρθιους θα μας ήθελε. Όρθιοι και ενωμένοι θα παραμείνουμε. Τα ιδανικά δίνουν νόημα στη ζωή των ανθρώπων. Και οι αγώνες για ιδανικά δίνουν νόημα και στη ζωή και στο θάνατο.
Κι όσο προχωρούν οι αγώνες για ιδανικά, τόσο ζουν και οι άνθρωποι που πολέμησαν γι’ αυτά. Ακόμα κι αν έχουν φύγει από κοντά μας.
Κωστή, ο γιος σου ανεβαίνει στη συνείδηση όλων μας μοναχός μα ολόλαμπρος, όπως ήταν. Γεμάτος πάθος για ζωή, όπως θα ’λεγε ο ποιητής:
«Τόσο γεμάτος από φως, που φαίνεται η καρδιά του».
Κι εμείς οι Ελλαδίτες τιμούμε τη μνήμη του γιου σου κι αγκαλιάζουμε την οικογένειά σου με αγάπη. Με αγάπη βαθιά που ενώνει όλους τους Ελεύθερους ανθρώπους που παλεύουν για ιδανικά.
Στην Ελληνική παράδοση, Ελευθερία και Αγάπη μαζί νικούν το θάνατο!
Και ο Ελληνισμός είναι ένας συνεχής αγώνας Ελευθερίας και μια συνεχής προσδοκία Ανάστασης. Κωστή, ο γιος σου υπήρξε Άξιος Έλληνας. Κι εμείς γι’ αυτά τα ιδανικά, γι’ αυτές τις ιδέες θα συνεχίσουμε τους αγώνες, τους δικούς του, τους δικούς σου. Αιωνία η Μνήμη σου, Άντη Χατζηκωστή»!
